تعیین رابطه بین پارامترهای انفجار و RMR در تونل‌های راه در شیلهای زون سنندج-سیرجان
عملیات آتش‌کاری و حفاری در تونل بر محیط اطراف آن تأثیر میگذارد و باعث سست شدگی سنگهای اطراف میشود. ازجمله عوامل تأثیرگذار بر روی کیفیت انفجار میتوان به نوع ماده منفجره، روش انفجار، روش چالزنی و خواص توده سنگ اشاره کرد. با توجه به قرارگیری تونل باغان در شیلهای زون سنندج- سیرجان و در اختیار داشتن اطلاعات حاصل از 430 مرحله انفجار کنترل‌شده، در این مقاله سعی شده است رابطه بین پارامترهای انفجار ازجمله خرج ویژه، روش انفجار، روش چالزنی، تعداد چال و فاصله چالها با RMR موردبررسی قرار گیرد که میتوان از نتایج بدست آمده در تونل‌های دیگر استفاده کرد. مواد منفجره مورد استفاده در تونل باغان شامل چاشنی الکتریکی، امولایت کارتریجی، پودر آنفو و کورتکس می‌باشد.
اثرات مخرب حاصل از آتش‌کاری زیانهای اقتصادی فراوانی را متوجه پیمانکاران می‌سازد. فعالیت‌های زیادی جهت کاهش میزان تخریب سنگ برجا در اثر آتش‌کاری صورت گرفته است. از نتایج قابل‌توجه آن ابداع انواع روش‌های آتش‌کاری کنترل‌شده است. بیش از 85 درصد انرژی انفجار در جهت کاهش مقاومت ساختمانی توده سنگ تلف میشود و مابقی انرژی صرف فرآیند خردشدگی و حرکت توده سنگ میشود. انفجار همیشه تولید لرزش و یا امواج لرزهای می‌کند. امواج لرزهای امواج الاستیک ناشی از خواص الاستیک سنگ است. چنانچه به نقطه‌ای از قطعه سنگ نیرویی اثر کند که از حد الاستیک سنگ تجاوز کند، تغییر شکل اندکی در آن نقطه ایجاد میگردد که به نقطه مجاور منتقل شده و به همین ترتیب از اطراف آن نقطه به نقاط دیگر انتشار می‌یابد. امواج لرزهای ممکن است خسارت جبران‌ناپذیر به سنگهای باقیمانده پس از انفجار یا تأسیسات مجاور وارد کند. تونل باغان یکی از تونل‌های محور جدید سنندج-مریوان با طول 1886 متر، سطح مقطع 92 مترمربع، عرض 12 متر و ارتفاع 9 متر، یکی از طویل‌ترین تونل‌های راه غرب کشور می‌باشد که در شیلهای زون سنندج-سیرجان قرار دارد. این تونل با توجه به شرایط حاکم، به صورت دومرحله‌ای طاق و پاطاق حفر شده است. از جمله عوامل تأثیرگذار بر روی پایداری کوتاه‌مدت و بلندمدت تونل، نوع انفجار و پارامترهای انفجار می‌باشد. در این پژوهش سعی شده است رابطه بین خواص ژئومکانیکی سنگ از جمله پارامتر RMR، با الگوی انفجار و خرج ویژه مورد بررسی قرار گرفته و نهایتاً برایRMR های متفاوت، طرح و الگوی مناسب انفجار تعیین گردد.